Một nhà hiền triết Hi-lạp, khi được hỏi cớ sao ông lại khóc
cho cái chết của con mình, bởi lẽ nỗi thống khổ ấy chỉ uổng công, đã đáp: “Tôi
khóc chính vì duyên do đó.” Và câu trả lời trở thành lẽ minh trí của ông. Chỉ
có hạng biện sĩ mới buông lời đoạn ngôn rằng chúng ta, với đôi mắt chứa cả nguồn
châu lệ, không bao giờ cần nhượng lối cho chúng. Hẳn là thiếu minh trí khi
không làm thế vào một số dịp nào đó. Nỗi thống khổ tháo mở chúng trong những
lúc tâm trạng ấm nồng. Những cơn bùng lên đầu tiên có thể cay đắng và nặng
lòng; nhưng mảnh đất mà tại đó chúng tuôn xuống hẳn sẽ xấu đi nếu thiếu chúng.
Chúng làm tươi mát cơn nóng sốt của tâm hồn – nỗi sầu bi khô héo nó gây nứt nẻ
dung nhan thành những luống cày, và khiến cho ta có thể bị “những cơn rung chuyển
xác thịt” tệ hại nhất đời mình.