25 tháng Tư 1970
Một trong hai thằng con tôi nói với tôi: “Tại sao thỉnh thoảng mẹ lại viết về chuyện cá nhân?” Tôi bảo nó rằng, trước tiên, mẹ không bao giờ viết về thứ gì thật sự cá nhân, mẹ thực tế là một người rất kín. Và ngay cả với bạn hữu, tôi cũng có chừng mực nhất định. Ở cột báo xuất hiện mỗi thứ Bảy, bạn không tránh được việc kết cuộc phải bình luận về những thứ xảy ra trong cuộc sống thường nhật chúng ta và cuộc sống lạ kì của chúng ta. Tôi từng hỏi một cronista trứ danh chính xác chuyện này, lo rằng tôi đang tỏ ra quá cá nhân, mặc dù không quyển nào trong số mười một quyển sách tôi đã xuất bản có tôi xuất hiện ở vai trò một nhân vật. Ông trả lời rằng không thoát được chuyện đó trong bài crônica. Rồi thằng con tôi nói: “Tại sao mẹ không viết về vietcongue?” Thấy mình bé mọn và đê hạ, tôi nghĩ: Làm sao một người đàn bà yếu ớt như tôi có thể nói về những cái chết chẳng hề vẻ vang như thế, những sinh mạng trẻ tuổi bị cắt lìa đi ngay thời tráng niên của họ, đó là chưa nói đến những cuộc tàn sát, và hết thảy nhân danh cái gì? À, chúng ta biết đó là gì, và cảm thấy ghê rợn. Tôi bảo nó rằng tôi để mấy thứ đó cho Antonio Callado viết. Vậy mà bất chợt tôi cảm thấy bất lực, tay buông thõng hai bên. Bởi tất cả những gì tôi đã làm về vietcongue là thấy ghê rợn trước những cuộc tàn sát và thấy hoang mang. Đây là điều mà đa số chúng ta làm: cảm thấy bất lực trong căm phẫn và thấy buồn. Cuộc chiến đó làm chúng ta thấy nhục nhã.
Đoàn Duy chuyển ngữ từ bản Anh văn,
có tham khảo nguyên văn Bồ-đào-nha
Nguồn:
Clarice Lispector; (2023); Vietcong; Too Much of Life (bản dịch Anh văn của Margaret Jull Costa & Robin Patterson); Penguin Books.
No comments:
Post a Comment